Percakapan Bahasa Sunda: Bahasa Kasar - Sedang - Halus dan Contohnya dalam Kalimat




Dalam percakapan bahasa Sunda sehari-hari dikenal penggunaan undak usuk basa atau lebih dikenal dengan naik-turunya penggunaan ragam kata yang dipakai. Hal ini berhubungan dengan konteks situasi percakapan yang kita hadapi. Bicara dengan orang tua atau baru dikenal biasanya menggunakan bahasa halus. Berbicara dengan orang yang seumuran atau biasa sudah bertemu bisa menggunakan bahasa sedang. Adapun bicara dengan orang yang umurnya di bawah kita, sudah sangat kenal, atau sedang marah biasanya menggunakan bahasa kasar. Konteks percakapan juga disesuaikan dalam situasi ragam formal atau nonformal. 

Keterangan:

BK = Bahasa Kasar
BS = Bahasa sedeng/sedang
BL = Bahasa lemes/halus

Perhatikan pula penggunaan kata yang ditulis miring untuk diri sendiri dan orang lain.
Misal: sumping untuk orang lain, dongkap untuk diri sendiri.

Berikut ini beberapa contoh penerapan kalimat yang sesuai undak usuk basa.

1. Abus, asup (BK) - Lebet (BS) - Lebet (BL)

- "Maneh rék asup sakola moal?" tanya Rahmat ka Dédén.
(Kamu mau masuk sekolah gak?" tanya Rahmat kepada Deden.

- "Abdi moal waka lebet ka bumi, badé balanja heula ka warung," ceuk Bu Imas ka Bu Sri.
(Saya tidak akan masuk rumah, mau belanja dulu ke warung," kata Bu Imas kepada Bu Sri.

- "Ku margi Bu Titin henteu lebet ngawulang dinten ieu, barudak dipasihan tugas," ceuk Pa Iwan ka Bu Nita.
(Karena Bu Titin tidak masuk ngajar hari ini, nanti anak-anak diberi tugas," kata Pak Iwan kepada Bu Nita)

2. Acan, can (BK) - Teu Acan (BS) - Teu Acan (BL)

- "Ari manéh geus nyaho can Kebon Binatang Bandung?"
(Kamu sudah tahu belum Kebun Binatang Bandung?)

- "Abdi mah teu acan terang kumaha nganggo Android téh."
(Saya belum tahu bagaimana cara menggunakan Android.)
 
- "Saur Bu Nunung, Ibu téh teu acan uninga rupi pun adi abdi, leres éta téh Bu?"
(Kata Bu Nunung, Ibu belum tahu wajah adik saya, betul itu Bu?"

3. Datang (BK) - Dongkap (BS) - Sumping (BL)

- "Kuring karék datang ti Sumedang isuk-isuk tadi."
(Saya baru datang dari Sumedang pagi tadi.)

- "Abdi nembé dongkap ti Tasikmalaya."
(Saya baru datang dari Tasikmalaya.)

- "Néng Tini saurna nembé sumping ti Garut, nya?"
(Neng Tini katanya baru datang dari garut ya?)

4. Dahar (BK) - Neda (BS) - Tuang (BL)

- "Kuring mah tadi dahar jeung asin peda."
(Saya tadi sudah makan sama asin peda.)

- "Abdi mah parantos neda tadi di réstoran."
(Saya sudah makan tadi di restoran.)

- "Bapa tos tuang teu acan?"
(Bapa sudah makan belum?"

5. Indit (BK) - Mios (BS) - Angkat (BL)

- "Kuring indit tiheula nya? Bisi kabeurangan sakola."
(Saya berangkat duluan ya? Takut kesiangan sekolah.)

- "Abdi mios ti bumi téh tabuh tujuh énjing-énjing."
(Saya berangkat dari rumah pukul tujug pagi.)

- "Ibu sareng Bapa badé angkat ayeuna atanapi énjing?"
(Bapa sama ibu mau berangkat sekarang atau besok?"

-------------------------
Artikel lainnya seputar belajar Bahasa Sunda LIHAT DI SINI

-----------

Baca info-info wisatabdg.com lainnya di GOOGLE NEWS